Thứ 4, 2/5 sau khi thị trường Mỹ đóng cửa, 5 tháng bước vào năm 2018, cuối cùng chúng ta đã có cái nhìn đầu tiên vào kết quả kinh doanh của Tesla (NASDAQ:TSLA) trong năm nay, công ty sản xuất và phân phối sản phẩm ô tô điện và linh kiện cho các phương tiện chạy điện. Tesla dự kiến doanh thu đạt 3,14 tỷ USD với mức EPS -$3,44. Đây là một cuộc hành trình khá khó khăn đối với nhà đầu tư Tesla kể từ đầu năm.
Giá cổ phiếu Tesla năm 2018 khởi đầu khá tích cực, tăng lên mức cao trong năm ở ngưỡng $360 vào ngày 23/1. Tuy nhiên, Uỷ ban An toàn giao thông Quốc gia đã điều tra và phát hiện ngày 23/3, vụ đâm xe đã giết chết tài xế của Mô hình X của công ty trong tính năng chạy thử tự động khiến giá cổ phiếu sụt giảm nghiêm trọng. Vào ngày 2/4, giá đã giảm 33% xuống mức thấp $244 trước khi hồi phục. Hiện nay, giá đóng cửa ở mức $299,92 ngày hôm qua.
Đây là một bước giảm khá mạnh kể từ mức cao của cổ phiếu đạt $389 ngày 18/9/2017. Cổ phiếu của Tesla cần hồi phục ít nhất 30% để lấy lại vị trí đó. Điều gì đã khiến cổ phiếu giảm nghiêm trọng như vậy?
Kỳ vọng quá cao, Kết quả thì thấp
Xem lại từ lúc Tesla bắt đầu niêm yết cổ phiếu lần đầu (IPO) vào năm 2010. Trong nhiều năm, chiến lược của Musk khá rõ ràng và có ý nghĩa đối với một công ty công nghiệp mới được niêm yết. Tesla khá trẻ và cần vốn. Vì vậy, Musk trao đổi với nhà đầu tư những gì họ muốn nghe, đưa ra những dự đoán lạc quan về cách Tesla có thể thay đổi thế giới.
Kể từ thời điểm đó, dự án phần lớn là lý thuyết, cộng với việc Musk có khả năng thuyết phục những mục tiêu của ông là khả thi, và nhà đầu tư đã bị quyến rũ, khiến cổ phiếu Tesla tăng lên mức đáng ngạc nhiên đối với một công ty vẫn chưa đưa ra sản phẩm thực tế.
Vậy tại sao nhà đầu tư vẫn nhảy vào tương lai sáng lạn đó? Sự truyền bá thương hiệu của Musk khiến cho những ai sở hữu cổ phiếu Tesla cảm thấy họ đang là một phần của cuộc cách mạng công nghiệp điện mới, khiến thế giới trở nên xanh hơn, và dễ dàng kiếm tiền từ đó. Tất cả dường như quá hấp dẫn nếu bỏ qua.
Tuy nhiên, khi ý tưởng lớn bắt tay vào hiện thực tàn nhẫn và khốc liệt, việc thực hiện những lời hứa không phải là điều dễ dàng.
Thực hiện là một vấn đề phức tạp đối với các nhà sản xuất ô tô. Musk thậm chí đã ngủ trên sàn của nhà máy Tesla để tiết kiệm thời gian.
Ông cũng công nhận rằng “tự động hoá quá mức” ở Tesla là một sai lầm. Tất nhiên, điều này không khiến Musk và Tesla ngừng cố gắng sản xuất thêm nhiều xe hơi và cam kết tạo ra thêm nhiều mô hình mới, bao gồm cả một chiếc xe tải đưa đón và kích thước đầy đủ.
Mặc dù đặt ra mục tiêu quá cao là điều cần thiết để gọi vốn, tuy nhiên việc hứa hẹn quá nhiều mà không có khả năng đưa ra kết quả sẽ ảnh hưởng đến bạn. Trong trường hợp của Tesla là như vậy.
Mô hình 3 là Sản xuất địa ngục
Có nhiều thông tin ghi nhận về các vấn đề sản xuất của Tesla. Musk biết rằng Mô hình 3 sẽ, theo cách nói riêng của ông là “Sản xuất địa ngục”. Tuy nhiên, dường như ông không tưởng tượng ra rằng quá trình sẽ chậm như vậy.
Mùa hè năm ngoái, kỳ vọng chính thức của Tesla đối với việc sản xuất Mô hình 3 là họ sẽ tiêu thụ khoảng 20.000 xe/tháng vào cuối năm 2017. Điều đó khác xa so với thực tế.
Trong tuần cuối tháng 3 năm 2018, Tesla chỉ mới tiêu thụ được 2.020 xe mô hình 3, tương đương 8.080 xe mỗi tháng. Số liệu này thậm chí còn không đạt báo cáo nội bộ của Tesla, giảm nghiêm trọng so với mục tiêu 2.500 xe vào cuối tháng 3.
Những người quan tâm sẽ thấy một mô hình khá thú vị đang nổi lên. Theo Tesla, họ đã không đạt mục tiêu nhưng vẫn “đang tiến bộ”. Và dù sao có tiến bộ cũng vẫn còn hơn không, đúng không? Tuy nhiên, kinh doanh, giống như nhiều điều khác, không như vậy.
Liệu Elon Musk có thể chế tạo xe hơi trên quy mô lớn không? Rõ ràng là không.
Liệu việc thuê một chuyên gia tiêu chuẩn cao với kinh nghiệm trong ngành sản xuất ô tô tự động có làm mọi thứ tốt lên không? Có thể. Tuy nhiên điều này cũng trả giá cho giấc mơ của Musk về cách làm các việc khác nhau. Tuy nhiên, đưa kiến thức sản xuất vào quy trình cũng sẽ hỗ trợ Tesla chế tạo ô tô. Vì vậy đây là nút thắt mà Tesla đang phải cân bằng.
Các nhà quản lý phải tìm ra cách để đạt được mục tiêu sản xuất khi vấn đề không giống với các đối thủ cạnh tranh. Bất ngờ rằng, ngay cả với mức sản xuất này, Tesla vẫn có mức vốn hoá 48 tỷ USD, khiến công ty đang cạnh tranh với General Motors (NYSE:GM) ở mức 55 tỷ USD và and Ford (NYSE:F) ở mức 45 tỷ USD – hai Tập đoàn sản xuất nhà máy điện của Mỹ.
Theo biểu đồ dưới đây của Bloomberg, doanh thu của Tesla trên mỗi nhân viên ít hơn 1 nửa so với GM và Ford.
Chỉ riêng điều này cũng là dấu hiệu cho Tesla và Musk rằng đã đến lúc phải làm điều gì đó khác biệt – có thể bằng cách lấy một trang từ cuốn sách “thực hành tốt nhất” của ngành này.
Tăng việc Đốt tiền
So với doanh thu, dòng tiền tự do của Tesla còn tồi tệ hơn nhiều. Công ty có một quý có dòng tiền mặt dương trong suốt 4 năm qua, và đó là kết quả nỗ lực không ngừng của Musk để đưa ra dấu hiệu tăng giá cổ phiếu từ công ty. Để có thể đạt được những con số đó, Tesla đã bán hàng triệu điểm ZEV để bơm số liệu doanh thu và khiến nó trông tốt hơn thực tế trong quý đó.
Tesla đang có dư nợ khoảng 9,4 tỷ USD. Với chi phí vốn đang gia tăng, công ty không có khả năng trả nợ mà không có một bước đột phá trên thị trường này. Liệu Tesla có quá lớn để thất bại và phá sản không? Điều này có thể. Tuy nhiên, một phản ứng tích cực đối với câu hỏi đó không làm cho Tesla trở thành một có hội đầu tư tốt. Chỉ cần thực tế rằng đó là câu hỏi mà ai cũng muốn biết câu trả lời.
Những dự án rỗng tuếch bên lề
Đối với một người đàn ông nói rằng anh ta phải ngủ trên sàn nhà máy của Tesla để tiếp tục sản xuất, thì Musk dường như cũng có thời gian để thiết kế và tung ra thị trường sản phẩm súng tên lửa như thế nào? Hay là tạo nên “Công ty nhàm chán?” Hay đưa con người đến Sao Hoả? Hay thường xuyên tweet những câu nói lạ lùng?
Tôi hy vọng CEO và Chủ tịch của công ty cần phải tập trung giải quyết vấn đề về khâu sản xuất hơn là đưa ra những dự án mới về sức mạnh của một cá nhân nào. Rõ ràng rằng, chúng ta không tranh cãi về cam kết của Musk với Tesla. Tuy nhiên nếu chúng ta là nhà đầu tư, trách nhiệm của chúng ta là phải thuyết phục CEO chú ý giải quyết vấn đề của Tesla đúng không? Nó sẽ không có ý nghĩa khi Musk đang đi lạc khi nhận diện các vấn đề cụ thể của Tesla, thậm chí chỉ trong một vài phút. Điều này không còn gì nghi ngờ.
Lời kết
Cổ phiếu của Tesla đã giảm mạnh sau báo cáo kết quả kinh doanh. Tiếp nối its báo cáo của hai kỳ trước, giá đã giảm 10% so với ngày 7/2 và 1/11. Trong cả hai trường hợp, giá đã dao động về ngưỡng trước đó. Chúng tôi cho rằng nên thiết lập vị thế BÁN đối với cổ phiếu Tesla nếu xét về những yếu tố cơ bản.
Tuy nhiên, như câu ngạn ngữ xưa đã nói “thị trường vẫn có thể bất hợp lý lâu hơn khả năng bạn có thể trả nợ”. Vì vậy bạn sẽ phải chịu rủi ro khi ra quyết định.
Tesla, điều hành bởi nhà sáng lập và CEO Musk, hiện đang đi trên một con đường quen thuộc đầy hoài bão. Điều này có nghĩa rằng có một nhóm người hâm mộ lớn và nhiệt tình đối với công ty, tuy nhiên họ rõ ràng là không có khả năng chú ý đến chi tiết và thành công khi thực hiện thực tế. Miễn là Tesla vẫn tiếp tục sống bằng tiền vay, nó vẫn đang sống trong giai đoạn vay mượn.
Điều đã xảy ra là điều sẽ xảy ra, và điều đã làm là điều sẽ làm, và không có gì mới dưới ánh mặt trời – Ecclestates 1:9