Mỹ rút khỏi thoả thuận Iran; Các biện pháp trừng phạt sẽ ảnh hưởng đến giá dầu
Ellen R. Wald, Ph.D. | 09/05/2018 10:11
Hôm qua, Tổng thống Mỹ Trump đã giữ cam kết như trong chiến dịch hồi năm 2016, và bắt đầu khôi phục các lệnh trừng phạt đối với Iran. Điều này báo hiệu sự kết thúc của thoả thuận hạt nhân năm 2015 giữa Iran và 6 quốc gia khác, gọi là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA).
Giá dầu biến động mạnh trước khi có công bố chính thức trong suốt phiên buổi sáng và đầu giờ chiều. Giá giảm khi CNN thông báo Tổng thống sẽ không kết thúc thoả thuận với Iran. Giá dầu Brent tạm thời giảm xuống dưới $74 và giá dầu WTI có lúc giảm xuống mức $68, nhưng sau đó hồi phục nhẹ khi một tờ báo khác đưa thông tin mâu thuẫn với báo cáo đó.
Cả hai chỉ số đều tăng sau công bố của Trump, tuy nhiên vẫn chưa đạt mức mở cửa. Chắc chắn là, vào thời điểm Tổng thống công bố thông báo, thị trường đã điều tiết giá theo xu hướng ông sẽ thiết lập lại đòn trừng phạt với Iran. Mặc dù dự kiến Iran sẽ cắt giảm khoảng 1 triệu thùng dầu/ngày, giá dầu vẫn không tăng sau thông báo đó.
Đối với những nhà đầu tư dài hạn, việc này ảnh hưởng đến thị trường như thế nào?
Một số biện pháp trừng phạt sẽ được tái thiết lập sau 90 ngày và một số khác sẽ được tái thiết lập vào 4/11/2018. Cũng có 90 ngày cho các tổ chức tài chính Iran ngừng mua USD. Sau 90 ngày, lệnh trừng phạt sẽ được tái thiết lập về việc mua và nắm giữ đồng Iran bên ngoài quốc gia này. Cũng sẽ có những biện pháp trừng phạt đối với việc mua hoặc bán nợ Chính phủ nước này.
Tải ứng dụng
Điều này khiến việc mua và bán dầu Iran khó khăn hơn vì Iran yêu cầu tất cả doanh số bán dầu đều phải đi qua Ngân hàng trung ương Iran. Có nhiều cách để sử dụng USD trong việc bán dầu, tuy nhiên cách này không được ua chuộng do USD là đồng tiền được sử dụng trong hầu hết các giao dịch dầu toàn cầu.
Ngày 4/11, đòn trừng phạt sẽ được khôi phục hoàn toàn đối với công ty dầu mỏ quốc gia của Iran, NIOC. Cũng trong ngày đó, các biện pháp trừng phạt cũng sẽ được thiết kế để ngăn chặn các hãng vận tải mua bảo hiểm đối với các tàu chở dầu của Iran.
Điều này quan trọng vì ngay cả khi Iran có thể giải quyết các biện pháp trừng phạt đối với NIOC, khách hàng và các công ty vận chuyển không thể mua bảo hiểm từ các tổ chức Mỹ đối với rủi ro vận chuyển dầu của Iran. Dầu mỏ phải được bảo hiểm khi vận chuyển, vì vậy đòn trừng phạt này sẽ cản trở Iran xuất khẩu dầu sang các nước khác.
Có thể các tổ chức Châu Âu hoặc Trung Quốc sẽ cung cấp bảo hiểm cho dầu của Iran, tuy nhiên Mỹ có thể sẽ phạt các công ty nước họ mà làm việc với các công ty nước ngoài bảo hiểm cho dầu của Iran.
Mặc dù vậy, chính quyền Trump dường như vẫn đang đứng vững, tuyên bố rằng các biện pháp trừng phạt sẽ được phục hồi ngay lập tức, mặc dù đó không phải chính xác là như vậy. Cố vấn An ninh quốc gia John Bolton cho biết các biện pháp trừng phạt cũ sẽ được khôi phục ngay lập tức. Đại sứ mới của Đức, Richard Grennell nói rằng các doanh nghiệp Đức làm việc với Iran nên giảm dần hoạt động từ bây giờ.
Bộ tài chính Mỹ nói với các nước mua dầu thô từ Iran và muốn được miến thuế thì họ nên “giảm sản lượng mua từ Iran trong vòng [180 ngày] trở xuống”. Những tuyên bố này nhằm cảnh báo các doanh nghiệp trên thế giới rằng Mỹ rất nghiêm túc về các biện pháp trừng phạt với Iran và tốt nhất nên tuân thủ trước thời hạn. Tuy nhiên, cũng không phải bất hợp lý khi Iran sẽ giảm xuất khẩu từ 200.000 đến 300.000 thùng/ngày kể từ tháng 11.
Quyết định này cũng có ý nghĩa đối với quan hệ Mỹ và Bắc Triều Tiên, đặc biệt khi chỉ còn 1 tháng trước cuộc họp hội nghị thượng đỉnh được trông đợi giữa Tổng thống Trump và nhà độc tài Bắc Triều Tiên Kim Jung Un. Thư ký Bang Pompeo thông báo sẽ có chuyến công du trực tiếp tới Bắc Triều Tiên và các quan chức hiện nay đang trao đổi với Trung Quốc.
Nếu Mỹ có thể thuyết phục Trung Quốc cắt giảm nhập khẩu dầu Iran (hiện Trung Quốc đang mua khoảng 24% xuất khẩu dầu của Iran), điều này là thông điệp gửi đến Bắc Triều Tiên rằng Mỹ và Trung đang thống nhất trong việc tiêu diệt lực lượng hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Mặc dù khó có thể thuyết phục Trung Quốc làm điều này, nhưng nó cũng không nằm ngoài những đồn đoán của thị trường, và nếu điều đó xảy ra, chúng ta có thể thấy xuất khẩu Iran sẽ giảm nhanh và đáng kể.
Giao dịch các công cụ tài chính và/hoặc tiền điện tử tiềm ẩn mức độ rủi ro cao, bao gồm rủi ro mất một phần hoặc toàn bộ vốn đầu tư, và có thể không phù hợp với mọi nhà đầu tư. Giá cả tiền điện tử có độ biến động mạnh và có thể chịu tác động từ các yếu tố bên ngoài như các sự kiện tài chính, pháp lý hoặc chính trị. Việc giao dịch theo mức ký quỹ gia tăng rủi ro tài chính.
Trước khi quyết định giao dịch công cụ tài chính hoặc tiền điện tử, bạn cần nắm toàn bộ thông tin về rủi ro và chi phí đi kèm với việc giao dịch trên các thị trường tài chính, thận trọng cân nhắc đối tượng đầu tư, mức độ kinh nghiệm, khẩu vị rủi ro và xin tư vấn chuyên môn nếu cần.
Fusion Media xin nhắc bạn rằng dữ liệu có trên trang web này không nhất thiết là theo thời gian thực hay chính xác. Dữ liệu và giá cả trên trang web không nhất thiết là thông tin do bất kỳ thị trường hay sở giao dịch nào cung cấp, nhưng có thể được cung cấp bởi các nhà tạo lập thị trường, vì vậy, giá cả có thể không chính xác và có khả năng khác với mức giá thực tế tại bất kỳ thị trường nào, điều này có nghĩa các mức giá chỉ là minh họa và không phù hợp cho mục đích giao dịch. Fusion Media và bất kỳ nhà cung cấp dữ liệu nào có trên trang web này đều không chấp nhận bất cứ nghĩa vụ nào trước bất kỳ tổn thất hay thiệt hại nào xảy ra từ kết quả giao dịch của bạn, hoặc trước việc bạn dựa vào thông tin có trong trang web này.
Bạn không được phép sử dụng, lưu trữ, sao chép, hiển thị, sửa đổi, truyền hay phân phối dữ liệu có trên trang web này và chưa nhận được sự cho phép rõ ràng bằng văn bản của Fusion Media và/hoặc nhà cung cấp. Tất cả các quyền sở hữu trí tuệ đều được bảo hộ bởi các nhà cung cấp và/hoặc sở giao dịch cung cấp dữ liệu có trên trang web này.
Fusion Media có thể nhận thù lao từ các đơn vị quảng cáo xuất hiện trên trang web, dựa trên tương tác của bạn với các quảng cáo hoặc đơn vị quảng cáo đó.