Bộ trưởng Năng lượng Ả Rập Saudi Abdulaziz bin Salman (AbS) đã đưa ra các tuyên bố mang tính đe dọa vào tuần trước với bất kỳ quốc gia nào sẵn sàng đặt cược để chống lại OPEC và giá dầu cao.
Điều mà Bộ trưởng không tin tưởng là quân đội Libya Khalifa Haftar.
Vài giờ sau khi diễn ra hội nghị OPEC vào ngày 17 tháng 9, Tướng Haftar – người luôn có những hành động chống đối lại chính phủ tại Tripoli – đã công bố một thỏa thuận hòa bình có thể mang lại nhiều tin tức tích cực hơn cho ngành công nghiệp sản xuất dầu mỏ tại Libya.
Trước đó cùng ngày, Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ đã có thông báo tại buổi họp báo và lễ kỷ niệm 60 năm thành lập do AbS chủ trì.
Tại sự kiện này, tất cả 13 thành viên của OPEC cam kết chỉ sản xuất những gì họ được phép và thậm chí dưới hạn ngạch nếu cần thiết để bù đắp cho những vi phạm trước đây. Với mục đích đặt ra là giữ cho nguồn cung dưới mức cầu và giá dầu thô trên 40 đô la / thùng để tài trợ cho các nền kinh tế dầu mỏ, vốn đang bị tổn thương bởi đại dịch Coronavirus. Tất nhiên, cam kết này sẽ không bao gồm Ả Rập Xê-út – quốc gia đứng đầu OPEC và cả Nga – đã giúp định hướng nhóm OPEC+ mở rộng hơn. OPEC+ gắn kết các thành viên ban đầu của OPEC với một liên minh gồm 10 nước sản xuất dầu không phải là thành viên.
Một vị tướng có thể thay đổi tất cả
Haftar – người không có mặt tại cuộc họp đó – nhưng lại mang tầm ảnh hưởng đến mức có thể làm mất niềm tin của OPEC.
Kể từ thứ Năm, các bến dầu của Libya tại Hariga, Brega và Zueitina đã mở cửa hoạt động kinh doanh và chào đón các tàu chở dầu đến vận chuyển dầu, mặc dù cảng lớn nhất và bến thường xuất khẩu dầu thô từ mỏ dầu lớn nhất trong nước vẫn ở trong tình trạng bất khả kháng.
Tập đoàn Dầu khí Quốc gia của Bắc Phi cho biết họ dự kiến sản lượng sẽ tăng lên khoảng 260.000 thùng / ngày vào tuần tới, tăng từ khoảng 100.000 thùng / ngày trước khi lực lượng của Haftar dỡ bỏ lệnh phong tỏa các cảng và mỏ dầu của họ vào cuối tuần trước.
Tổng sản lượng của Libya có thể đạt 550.000 thùng / ngày vào cuối năm và gần một triệu thùng / ngày vào giữa năm 2021. Tất cả những điều đó đối với một quốc gia không xuất khẩu một thùng nào từ tháng Giêng do cuộc nội chiến Haftar gây ra. Đỉnh điểm vào năm 2008, Libya sản xuất gần 1,8 triệu thùng / ngày.
Động lực thị trường thay đổi có thể buộc OPEC phải quay trở lại các cuộc đàm phán, để tìm ra những gì phải làm với tất cả nguồn cung mới bất ngờ đó.
Về cơ sở, cam kết của OPEC cắt giảm 9,6 triệu thùng / ngày từ tháng 5 là điều đã mang lại cho giá dầu thô tại Mỹ từ mức âm 40 USD / thùng trong tháng 4 lên mức cao nhất trong 5 tháng là 43,77 USD vào tháng 8.
Được khuyến khích bởi hành động giá ổn định trong bốn tháng qua, OPEC đã quyết định lùi mức cắt giảm hai triệu thùng / ngày kể từ tháng này, đánh cược rằng thị trường sẽ không sụp đổ, khi các nền kinh tế tiếp tục phục hồi sau đợt Covid-19 tồi tệ nhất. Cảnh báo của AbS đối với những nhà đầu cơ dầu rằng họ sẽ phải chịu nhiều tổn thất nếu cố gắng bán khống trên thị trường để bảo vệ giá.
Đối với các nhà kinh doanh dầu, trữ lượng đóng vai trò quan trọng hơn những tuyên bố mang tính đàn áp
Nhưng với trữ lượng lên tới hàng trăm nghìn thùng bổ sung đang được vận chuyển ra biển mỗi tháng, các nhà kinh doanh dầu có nhiều khả năng bị ảnh hưởng bởi khối lượng hàng hóa hiển thị trên nhật ký của những người theo dõi tàu chở dầu hơn là chiến thuật đàn áp tâm lý mà AbS sử dụng. Đối với OPEC, động lực ở Libya không ảnh hưởng nhiều đến dầu thô của Hoa Kỳ hoặc dầu brent – tiêu chuẩn toàn cầu – trong tuần qua. Tuy nhiên, có thể chỉ là vấn đề thời gian trước khi họ phải chịu thêm những áp lực mới.
“Chúng tôi không cần thêm dầu”, Marco Dunand, nhà đồng sáng lập và Giám đốc điều hành của Mercuria nói với Bloomberg trong một cuộc phỏng vấn trong tuần này, đề cập đến sản lượng cao hơn của Libya.
Dunand cho biết trữ lượng dầu dự trữ dầu toàn cầu tăng 500.000 đến 1 triệu thùng / ngày trong tháng 9 nhưng sẽ giảm khoảng 1 triệu thùng / ngày trong quý IV.
Anh ấy nói thêm:
“Chúng tôi cho rằng một lượng dầu hợp lý đi vào các tàu, vào kho nổi, ngay bây giờ. Chúng tôi sẽ lấp đầy cả tàu chở dầu làm kho nổi và bồn chứa trên bờ vào tháng 9. Quá trình phục hồi toàn cầu đã bị chậm lại”.
Trong khi đó, nhà phân tích của Standard Chartered Emily Ashford đã nhận định một cuộc thảo luận với Bloomberg rằng: sự sụp đổ trong thỏa thuận OPEC+ có khả năng chính là rủi ro giảm giá lớn nhất đối với thị trường dầu mỏ.
Một vấn đề khác được các nhà phân tích tại Bloomberg lưu ý: thời gian chênh lệch giữa các hợp đồng tháng trước và các hợp đồng các tháng tiếp theo báo hiệu sự suy yếu hơn nữa. Chênh lệch giữa hai hợp đồng giao tháng 12 gần nhất cho cả hợp đồng dầu thô kỳ hạn chuẩn của Hoa Kỳ và toàn cầu vào thứ Năm đã giảm mạnh hơn hoặc gần như có các khoản lỗ nhất định đối với những hợp đồng giao dịch tương lai trong những tháng sắp tới.
Các báo cáo xuất hiện vào đầu tháng này đã chỉ ra rằng các nhà kinh doanh hàng hóa đang thuê nhiều tàu chở dầu hơn để lưu trữ dầu thô ngoài khơi, làm dấy lên các lo ngại về viễn cảnh trữ lượng quá lớn như chúng ta đã chứng kiến vào đầu năm nay khi hàng trăm triệu thùng dầu không thể bán được phải đổ lên các tàu chở dầu vì kho chứa trên bờ đã đầy. Sau khi trữ lượng này được kiểm soát, doanh số bán dầu bắt đầu cải thiện nhưng sự cải thiện không được bắt nguồn từ nhu cầu nhiên liệu máy bay.
Sau Libya, Iran sẽ là quốc gia tiếp theo?
Nếu các nhà phân tích đúng, Libya có thể chỉ nhân vật đầu tiên rớt khỏi OPEC. Và một nước lớn hơn – Iran – có thể tiếp theo, hoặc cũng có thể là Venezuela.
Trong gần hai năm nay, chính quyền Trump đã thành công trong việc giảm một nửa sản lượng của Iran với các lệnh trừng phạt, với Facts Global Energy có trụ sở tại London ước tính sản lượng của Tehrans ở mức 1,9 triệu thùng / ngày so với mức trước lệnh trừng phạt là 3,8 triệu thùng / ngày. Xuất khẩu dầu của các nước Hồi giáo, trung bình đạt 2 triệu thùng / ngày trước các lệnh trừng phạt, đã giảm 90% xuống mức trung bình 200.000 thùng / ngày.
Trong trường hợp của Venezuela, quốc gia này đã sản xuất gần một triệu thùng / ngày cách đây 18 tháng, trước khi các lệnh trừng phạt của Nhà Trắng có hiệu lực. Vào tháng 8, công ty dầu quốc doanh PDVSA của Caracas đã vận chuyển trung bình 325.000 thùng / ngày – mức cao nhất trong 4 tháng, với phần lớn là dầu thô dự trữ khi sản lượng dao động quanh mức 100.000 thùng / ngày.
Washington trong tuần này đã đơn phương khôi phục các lệnh trừng phạt đối với Tehran, bổ sung thêm các hạn chế trước đó, ngay cả khi quá trình này bị các thành viên khác của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc chất vấn.
Trong khi chính quyền của ông vẫn duy trì cuộc nói chuyện cứng rắn về “áp lực tối đa” đối với Iran, Trump gần đây nói với các phóng viên rằng ông có thể sẵn sàng thực hiện một thỏa thuận dầu với quốc gia Trung Đông sau khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 3 tháng 11 kết thúc.
Cho đến thời điểm hiện tại, không có dấu hiệu nào cho thấy các giáo sĩ cực đoan ở Tehran muốn đối phó với Trump, bất chấp những tổn thương họ phải gánh chịu cho đến hiện tại. Và trong khi Tổng thống giả định rằng ông sẽ ở lại nhiệm kỳ thứ hai thì thỏa thuận sẽ được thực hiện như đã nói; nhưng nếu ông không tái đắc cử, thì xuất khẩu dầu của Iran vẫn có thể quay trở lại thị trường sau tháng 11.
Nhưng OPEC vẫn chưa hết các lựa chọn. Các thành viên và các đối tác trong OPEC+ sẽ thảo luận về các bước tiếp theo vào cuối năm nay, với kế hoạch ban đầu liên quan đến việc nới lỏng thêm các khoản cắt giảm, thêm 2 triệu thùng / ngày, kể từ tháng 1 năm 2021. Với giá dầu thô hầu như không tăng trên 40 USD / thùng và các nhà sản xuất sẽ phải đưa ra những lựa chọn khó khăn – giữa cắt giảm sản lượng để bảo toàn giá và bán nhiều thùng hơn để có thêm tiền mặt.
Tuần trước, AbS đã cảnh báo những người bán khống dầu mỏ không nên cho rằng OPEC đang tự mãn trong việc chống lại họ, đồng thời ông cũng bày tỏ quan điểm cho rằng đã qua rồi những ngày các thành viên OPEC chỉ họp một lần trong vài tháng chỉ để đối phó với phản ứng về sự thay đổi của thị trường. Với đại dịch Coronavirus, OPEC sẽ có lập trường chủ động và phủ đầu trong việc giải quyết các thách thức thị trường.