Gần đây chúng ta liên tục được nghe về câu chuyện này suốt cả ngày:
“Giá dầu đã tăng lên 40% so với 1 năm trước và lệnh trừng phạt của Mỹ nhằm vào Iran là nguyên nhân chính”
Điều này dường như sẽ lý giải tại sao dầu thô cần phải giao dịch cao hơn. Tuy nhiên, có một câu slogan được sử dụng không quá lâu về trước cho dù hiện tại ta không còn nghe thấy:
“Dầu phiến đá lan tràn thế giới và lịch sử $100/thùng”
Liệu điều gì đã xảy ra? Goldman Sachs có thể có câu trả lời. Ngân hàng đầu tư Mỹ cũng có cùng câu hỏi đã đưa ra một lưu ý vào cuối tuần trước nhằm làm sáng tỏ hiện tượng “Con đường đến cuối phiến đá” - cho thấy một giai đoạn mà dầu phiến đá trở nên ít ảnh hưởng hơn đến nguồn cung dầu toàn cầu.
Chuyên gia nghiên cứu cổ phiếu nguyên vật liệu Brian Singer của Goldman cho rằng dầu phiến đá đã chuyển dịch từ giai đoạn “Hy vọng & mộng mơ” sang giai đoạn “Thực thi & hiệu quả”, nhưng câu hỏi là liệu nó sẽ giữ trong giai đoạn “Đuôi” này trong bao lâu.
Tăng trưởng 1 triệu thùng dầu/ngày
Goldman một trong những tiếng nói có ảnh hưởng nhất trong giao dịch năng lượng và hàng hóa nhận định “Chúng ta đang nhìn thấy một vài dấu hiệu đầu tiên của Đuôi dầu phiến đá nhưng đó là không đủ để nói rằng dầu phiến đá đang đến đoạn kết”. Họ nói thêm:
“Chúng tôi vẫn nhìn nhận dầu phiến đá như là nhân tố chính dẫn đến tăng trưởng nguồn cung toàn cầu với dự báo rằng dầu Mỹ có thể tiếp tục tăng lên 1 triệu thùng/năm cho đến năm 2012”
Tương tự với quan điểm từ Goldman, OPEC cũng đưa ra dự báo về khả năng tiếp tục kéo dài nhu cầu với dầu phiến đá.
Trong một lưu ý đưa ra vào 3 tuần trước, một tổ chức với tên gọi là Tổ chức các quốc gia xuất khẩu dầu nói rằng dầu phiến đá của Mỹ sẽ còn tiếp tục tăng trưởng tốt cho đến những năm 2020 và cạnh tranh thị phần từ khối OPEC.
Nguy cơ đến với dầu phiến đá cho đến 2023
Tổng lượng cung ở ngoài khối OPEC sẽ tăng lên 8,6 triệu thùng/ngày vào 2017 đến 66,1 triệu thùng/ngày vào 2023 theo như những gì OPEC chia sẻ trong Triển vọng dầu toàn cầu vào 23/09. Lượng dầu ra tăng đa phần đến từ sản lượng dầu phiến đá.
Ủy ban kiểm soát năng lượng Mỹ dự báo rằng sản xuất dầu tại Mỹ đạt trung bình 11,1 triệu thùng/ngày vào tháng 9, đã trên mức trung bình 10,7 triệu thùng/ngày được dự báo vào 2018. Trung bình cho 2019 có thể thấy ở mức 11,8 triệu thùng/ngày
Tại đỉnh cao của dầu toàn cầu trong 2 năm trước, lượng cung vượt quá ở mức 1,5 - 2,0 triệu thùng/ngày khiến giá giảm từ mức trên $100/thùng xuồng gần $25/thùng với dầu thô WTI. Nhưng trong vòng 12 tháng qua, thị trường dầu toàn cầu lại đang chuyển từ vượt cung sang lượng cung quá ít.
Và câu chuyện đó ngày càng rõ ràng hơn mỗi ngày khi gần đến 04/11: ngày bắt đầu chính thức áp lệnh trừng phạt lên Tehran. Giá dầu WTI hiện tại đang ở quanh mức $71/thùng trong khi dầu Brent của Anh được giao dịch ở gần $80.
Cả 2 đều hồi phục khi mà Iran quốc gia có sản lượng xuất khẩu dầu đạt đỉnh 3,5 triệu thùng/ngày trong tháng 9 có thể sẽ bị cấm vận chuyển dầu với mức 1,5 - 2,0 triệu thùng/ngày do lệnh trừng phạt - mức tương đương với lượng vượt cung với dầu phiến đá trước đây.
Chi phí vốn gia tăng cũng là một vấn đề với dầu phiến đá
Theo như Goldman, một trong những thách thức lớn nhất đối với dầu phiến đá là chi phí tăng cao với nhà khoan dầu của Mỹ - một vài công ty cỡ trung đang cố gắng sống sót trong sân chơi toàn cầu. “Trung bình vòng đời cho hầu hết các mỏ dầu là từ 7 - 15 năm, và dầu phiến đá đang ở mức 7 năm.” - theo Goldman.
“5 tín hiệu cho thấy rằng chúng ta đang ở Đuôi dầu phiến đá là: nếu hàng tồn kho đang được điều chỉnh; sản lượng không cải thiện; chi phí cung tăng; vốn chuyển sang khu vực khác và trên hết là tăng trưởng không mang nhiều ý nghĩa.”
Đội nghiên cứu của Singer kết luận rằng tương lai của dầu phiến đá còn lâu mới đến hồi kết tại Mỹ cho dù có những dấu hiệu rõ rệt của suy giảm nguồn cung. Nếu dầu phiến đá có thể khẳng định mình trong bức tranh sản lượng toàn cầu trong tương lai không xa, đồng nghĩa với sẽ có những cơn bão mới đến với giá dầu.
Goldman kết luận: “Chúng tôi tin rằng dầu phiến đá hiện vẫn đang ở trong giai đoạn Thực thi & hiệu quả khi chúng tôi vẫn tiếp tục thấy được sản xuất và hiệu quả trên phần lớn các khu vực dầu phiến đá tại Mỹ.”